Ali Osman Balcı, Endülüs’te İslâm Mezhepleri (İstanbul: Kitap Dünyası Yayınları, 2023) 264 Sayfa. ISBN: 9786053516422

Özet

Müslümanların 92/711 yılındaki fethiyle başlayıp 897/1492 yılına dek yaklaşık 8 asırlık bir süre varlığını sürdüren Endülüs, hem ilim ve medeniyette hem de kültürel sahada Ortaçağ Avrupa’sının gözdesi olması hasebiyle çeşitli araştırmalara konu olmuştur. Bu araştırmalardan biri de son zamanlarda Ali Osman Balcı tarafından 2023’te kaleme alınan “Endülüs’te İslâm Mezhepleri” adlı eserdir. Müellifin doktora tezinden üretilmiş olan bu çalışma, fethinden işgaline dek Endülüs’te var olan fıkhî ve siyasî-itikadî İslâm mezheplerini, bu mezheplerin bu coğrafyaya nasıl ulaştığını ve kimler tarafından temsil edildiklerini konu edinmektedir. Çalışma üç bölümden müteşekkildir. Girişte eserin konusu, amacı, sınırları, usulü ve kaynakları ele alınmış, birinci bölümde ise Endülüs siyasi tarihi kısaca özetlenmiştir. İkinci bölümde Endülüs’te yer alan fıkhî mezhepler “Hanefîlik”, “Evzâîlik”, “Mâlikîlik”, “Şafîîlik”, “Hanbelîlik” ve “Zâhirîlik”  başlıkları altında incelenmiştir. Son bölümde ise Endülüs’teki siyasî-itikadî mezhepler “Hâricîlik”, “Şiîlik”, “Muʿtezile” ve “Eşʿarîlik” başlıkları altında ele alınmıştır. Bu çalışma ise, Balcı’nın söz konusu eserinin akademik açıdan incelemesini ve değerlendirilmesini konu edinmektedir.